Ian McEwan
Ian Mc Ewan (1948, Aldershot, Kent) heeft zich in ruim een kwart eeuw een naam verworven in de top van de Engelse letteren. Hij ontving in 1998 de Booker Prize voor Amsterdam, volgens verschillende critici niet eens zijn beste boek.
Uit zijn werk blijkt een hevige interesse in de duistere kanten van het leven. Dreiging, obsessies, geweld, sadisme en dood, maar ook seksualiteit en erotiek spelen een belangrijke rol. De keuze voor deze onderwerpen leverde hem de bijnaan McAbre op, en zijn verhalen roepen zowel bewondering als schrik op. Mag de thematiek de lezers soms verdelen, McEwan wordt in brede kring geroemd om zijn meeslepende schrijfstijl. Zijn boeken zijn met vaart geschreven en van hoog literair niveau.
Zijn belangstelling voor de macabere zijde van het menselijk gedrag is in de loop der jaren steeds diepzinniger geworden. De inhoud van de 20e Van der Leeuw-lezing zal die ontwikkeling weerspiegelen. McEwan zal bij deze gelegenheid reflecteren over de menselijke natuur, zowel vanuit literair als wetenschappelijk perspectief, met name dat van de evolutionaire bio-psychologie. Daarin zullen vragen naar de oorsprong van emoties, moraliteit en cultuur een grote rol spelen. Het belooft een zeer rijke 20e Van der Leeuw-lezing te worden, met onder anderen een hoofdrol voor Charles Darwin en bijrollen voor Odysseus, Anna Karenina, Albert Einstein, Franz Kafka, Virginia Woolf, Alan Turing en the Beatles.
McEwan debuteerde in 1975 met First Love, Last Rites, in 1978 gevolgd door In Between the Sheets. Met deze twee verhalenbundels was zijn naam als talentvol auteur direct gevestigd.
Daarna volgden een negental spraakmakende romans: The Cement Garden (1978), The Comfort of Strangers (1981), The Child in Time (1987, bekroond met de Whitbread Novel of the Year Award), The Innocent (1990), Black Dogs (1992), The Daydreamer (1994), Enduring Love (1997) en Amsterdam (1998). Afgelopen jaar verscheen Atonement, beschouwd als het voorlopig hoogtepunt in zijn oeuvre. Ook deze roman werd voor de Booker Prize genomineerd. Eind oktober verschijnt bij uitgeverij De Harmonie in Amsterdam de Nederlandse vertaling van Atonement onder de titel Boetedoening.
Douwe Draaisma
Eind vorig jaar verscheen Waarom het leven sneller gaat als je ouder wordt. Het boek ontving allerwege lovende recensies en stond lange tijd in de top-10 van bestverkochte non-fictie. De Groninger wetenschapper Douwe Draaisma (1953) etaleert hierin zijn fascinatie voor het geheugen. Met grote kennis van zaken en met veel gevoel voor stijl schrijft hij over tal van intrigerende aspecten van het vrijwel algemene maar o zo bijzondere menselijke vermogen te onthouden en herinneren.
Douwe Draaisma doceert grondslagen en geschiedenis van de psychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij publiceerde eerder onder meer De mens als metafoor (1985, samen met Piet Vroon), De geest in getal (1988), Een laboratorium voor de ziel (1992), De metaforenmachine: een geschiedenis van het geheugen (1995). Van dit laatste boek verschenen vertalingen in het Engels, Spaans en Duits; in Tsjechië, Brazilië en Italië zijn vertalingen in voorbereiding. Draaisma ontving al in 1990 de Heymans Prijs van het Nederlands Instituut van Psychologen voor zijn publicaties op het terrein van de geschiedenis van de psychologie.
In lijn met het betoog van McEwan heeft Draaisma zich voorgenomen in zijn co-referaat in te gaan op de universaliteit van emoties, de mogelijkheid van identificatie met romanpersonages en de verhouding tussen literatuur en wetenschap.